BİLİRKİŞİ RAPORUNA İTİRAZ VE YENİ BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ

Hukuk muhakemesinde, bilirkişi raporuna itiraz süresi ile ilgili olarak, doktrinde ve Yargıtay kararlarında farklı görüşler ileri sürülmektedir. Uygulamada hakim görüşler;

Bir kısım görüş sahibi, tarafların bir haftalık süre içerisinde, bilirkişi raporundaki eksik veya belirsiz hususlar hakkında bilirkişiden açıklama istemesini, bilirkişi raporuna itiraz olarak nitelendirmekte ve bu süre içinde itiraz edilmediği takdirde, raporun itiraz etmeyen taraf bakımından kesinleştiğini söylemektedir. Ancak bu kesinleşmenin mahkeme bakımından söz konusu olmayacağı, mahkemenin, hüküm verilinceye kadar, bilirkişiden tamamlayıcı ve açıklayıcı bilgi alabileceği de belirtilmektedir.

Diğer bir kısım görüş sahibi ise, bir haftalık sürenin, eksiklik ve belirsizliğin giderilmesi için olduğu, rapora itiraz için kanunda herhangi bir süre öngörülmediği, bu nedenle tarafların, hüküm verilinceye kadar rapora itiraz edebilecekleri belirtmektedir. Yargıtay kararlarında da bu görüş benimsenmektedir.

Yargıtay kararlarında ileri sürülen görüşler:

Yargıtay kararlarında, bir haftalık sürenin, eksiklik ve belirsizliğin giderilmesi için olduğu, rapora itiraz için kanunda herhangi bir süre öngörülmediği, bu nedenle tarafların, hüküm verilinceye kadar rapora itiraz edebilecekleri belirtilmektedir.

Yargıtay, yapılan itirazın esasa ilişkin olması halinde, bir haftalık süreye tabi tutulamayacağını söylemektedir. Örneğin, bilirkişi raporunda, tarafların uyuşmazlık konusu olan bir hususta, hukuki değerlendirme yapıldığı ve bu değerlendirmenin taraflardan biri tarafından itiraz edildiği takdirde, bu itirazın bir haftalık süreye tabi tutulmayacağı kabul edilmektedir.

Yargıtay kararlarına göre, bilirkişi raporuna karşı somut itirazda bulunulması halinde bu itirazın dikkate alınması gerekmektedir. Örneğin, bilirkişi raporunda, tarafların uyuşmazlık konusu olan bir hususta, teknik bir değerlendirme yapıldığı ve bu değerlendirmenin taraflardan biri tarafından, bilirkişinin uzmanlık alanına ilişkin olmayan bir gerekçeyle itiraz edildiği takdirde, bu itirazın dikkate alınmayacağı kabul edilmektedir.

Taraflardan birinin bilirkişi raporuna itiraz etmesi, diğerinin itiraz etmemesi halinde, sonradan yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu verilen rapor, önceki rapora göre, itiraz edenin daha da aleyhine sonuç çıkartmış olsa da, diğer tarafın önceki rapora itiraz etmemiş olması nedeniyle, önceki rapor, itiraz eden taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur.

Ceza muhakemesi açısından:

Ceza muhakemesinde, bilirkişi incelemeleri tamamlandığında, yeni bilirkişi incelemesi yapılması veya itirazların bildirilmesi için istemde bulunabilmelerini sağlamak üzere Cumhuriyet savcısına, katılana, vekiline, şüpheliye veya sanığa, müdafiine veya kanuni temsilciye süre verilir. Bu kişilerin istemleri reddedildiğinde, üç gün içinde bu hususta gerekçeli bir karar verilir.

Sonuç olarak, hukuk muhakemesinde, bilirkişi raporuna itiraz süresi ile ilgili olarak, tarafların, hüküm verilinceye kadar rapora itiraz edebilecekleri görüşü benimsenmektedir. Ancak, yapılan itirazın somut olması ve esasa ilişkin olması gerekmektedir. Ayrıca, taraflardan birinin bilirkişi raporuna itiraz etmesi, diğerinin itiraz etmemesi halinde, sonradan yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu verilen rapor, önceki rapora göre, itiraz edenin daha da aleyhine sonuç çıkartmış olsa da, önceki rapor, itiraz eden taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur.