YARGITAY KARARI – ADLİ BELGE İNCELEME
Yargıtay 15. Ceza Dairesi tarafından verilen 10.09.2013 tarih 2013/13693 Esas ve 2013/12840 Sayılı Kararında özetle;
Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için; failin bir kimseyi, kandırabilecek nitelikte hileli davranışlarla hataya düşürüp, onun veya başkasının zararına, kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekmektedir. Hile nitelikli bir yalandır. Fail tarafından yapılan hileli davranış belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun inceleme olanağını ortadan kaldıracak nitelikte bir takım hareketler olmalıdır. Kullanılan hileli davranışlarla mağdur yanılgıya düşürülmeli ve bu yanıltma sonucu yalanlara inanan mağdur tarafından sanık veya bir başkasına haksız çıkar sağlanmalıdır.
Hilenin kandırıcı nitelikte olup olmadığı olaysal olarak değerlendirilmeli, olayın özelliği, fiille olan ilişkisi, mağdurun durumu, kullanılmışsa gizlenen veya değiştirilen belgenin nitelikleri ayrı ayrı nazara alınmalıdır. Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için; Failin bir kimseyi, kandırabilecek nitelikte hileli davranışlarla hataya düşürüp, onun veya başkasının zararına, kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekmektedir. Hile nitelikli bir yalandır. Fail tarafından yapılan hileli davranış belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun inceleme olanağını ortadan kaldıracak nitelikte bir takım hareketler olmalıdır. Kullanılan hileli davranışlarla mağdur yanılgıya düşürülmeli ve bu yanıltma sonucu yalanlara inanan mağdur tarafından sanık veya bir başkasına haksız çıkar sağlanmalıdır. Hilenin kandırıcı nitelikte olup olmadığı olaysal olarak değerlendirilmeli, olayın özelliği, fiille olan ilişkisi, mağdurun durumu, kullanılmışsa gizlenen veya değiştirilen belgenin nitelikleri ayrı ayrı nazara alınmalıdır. TCK’nın 158/1-e bendinde belirtilen, Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak dolandırıcılık suçunun işlenmesi, nitelikli hal kabul edilmiştir. Hangi kurum ve kuruluşların, kamusal nitelik taşıdığı, o kurumun kadro bakımından bağlı olduğu durumu düzenleyen mevzuata göre belirlenir. Bu nitelikli halin oluşması için, eylemin kamu kurum ve kuruluşlarının mal varlığına zarar vermek amacıyla işlenmesi gerekir.
Zarar vermek, kamu kurum ve kuruluşlarından hakkı olmayan bir parayı almak yada bir borcu geri vermemek şeklinde olabilir. Bu suçun zarar göreni kamu kurum ve kuruluşunun tüzel kişiliğidir. Kamu kurum ve kuruluşlarının zarar görmesi söz konusu değilse bu suç oluşmayacaktır. Dolandırıcılık suçunun Kamu yararına çalışan hayır kurumlarının zararına işlenmesi madde kapsamında değildir.
Sanık … Y.’nun sanık … adına işlettiği ve sanık …’ın da kalfa olarak çalıştığı … Eczanesi’nde … Eczacılar Odasının denetmenleri tarafından 04/12/2008 tarihinde yapılan denetimde bir kısmını sanık …’dan temin ettikleri çok sayıda sahte olarak düzenlenmiş … raporları, ilaç kupürleri ve … karnelerinin bulunduğu ve sanıkların bu … karneleri ve sahte olarak düzenlenmiş raporlar ile Sosyal Güvenlik Kurumundan 34.346,07 TL haksız menfaat elde ettikleri şeklinde gerçekleştiği iddia edilen olayda;
1)Adlarına ilaç alınan hastaların dinlenerek reçetede yazılı ilaçları alıp almadıkları aldılar ise aldıkları miktarın ne kadar sorularak tespit edilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,
2)Reçeteleri tanzim ettikleri tespit edilen doktorlar …. hakkında Sincan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2010/5182 soruşturma sayılı dosyasında soruşturma yürütülen olayla ilgili olarak dava açılıp açılmadığı, dava açılmış ise incelenip içeriği tutanağa geçirilmeden ve aslı veya onaylı örneği Yargıtay denetimine olanak verecek şekilde yargılama dosyası içine konulmadan, Dava açılmamış ise, açılması sağlanarak aralarında fiili ve hukuki irtibat bulunup bulunmadığı gözetilerek gerekli görülmesi halinde birleştirme kararı verilerek delillerin bir bütün halinde birlikte değerlendirilmesi gerekirken eksik incelemeyle hüküm kurulması,
3)Dosya üzerinde bulunan sahteciliğe konu tüm bilgi ve belgeler temin edilerek bu belgelerdeki sahteciliği kimin tarafından yapıldığının tespitine esas olmak üzere haklarında iddia bulunan sanıkların imza ve yazı örnekleri alınmak suretiyle … Adli Tıp Kurumu Başkanlığı Grafoloji İhtisas Dairesinden belgelerde sahtecilik bulunup bulunmadığı sahtecilik var ise sahteciliğin iğfal kabiliyetine haiz olup olmadığı ve sanıklardan hangisinin eli ürünü olduğunun tespit edilerek sonucuna göre sanıkların hukuki durumunun tespit edilmesi gerektiği gözetilmeden eksik incelemeyle hüküm kurulması gerektiği denildiği,
Sonuç olarak; mahkemenin sahtecilik suçundan yargılanan sanıklar hakkında eksik incelemeyle hüküm kurduğuna hükmedilmektedir. Kararda, mahkemenin aşağıdaki hususları göz önünde bulundurması gerektiği belirtilmektedir. Dosya üzerinde bulunan sahteciliğe konu tüm bilgi ve belgelerin temin edilmesi, bu belgelerdeki sahteciliği kimin tarafından yapıldığının tespitine esas olmak üzere haklarında iddia bulunan sanıkların imza ve yazı örnekleri alınması, … Adli Tıp Kurumu Başkanlığı Adli Belge İnceleme Şubesinden alınacak raporda belgelerde sahtecilik bulunup bulunmadığı, sahtecilik var ise sahteciliğin iğfal kabiliyetine haiz olup olmadığı ve sanıklardan hangisinin eli ürünü olduğunun tespit edilmesi gerektiği ve eksik inceleme nedeniyle bozma kararı verildiği görülmektedir.
