YAZI YAŞI, BELGE ÜZERİNDE YAZI VE İMZALARIN YAZILIŞ ZAMANININ TESPİTİ

Yazı yaşı, bir belgenin ne zaman yazıldığını veya imzalandığını belirlemek için kullanılan bir terimdir. Yazı yaşı, belgenin tarihi, yazının türü, mürekkebin bileşimi, kağıdın kalitesi ve diğer faktörler gibi çeşitli ipuçlarından elde edilebilir. Yazı yaşı, tarihsel araştırmalarda, hukuki soruşturmalarda veya sahtecilik vakalarında önemli bir rol oynayabilir.

Belge üzerinde yazı ve imzaların yazılış zamanın tespiti, adli belge incelemesinin önemli bir alanıdır. Bu inceleme, belgenin sahte olup olmadığının, tarihlendirilmesinin veya tarihiyle ilgili bir şüphenin giderilmesinin belirlenmesinde yardımcı olabilir.

Yazı yaşı tespiti için kullanılan yöntemler, kullanılan mürekkep türüne ve yazın koşullarına göre farklılık gösterir. Genel olarak kullanılan yöntemler şunlardır:

• Görsel inceleme: Belge üzerindeki yazıların kesişimleri, kâğıdın katlama çizgileri ve diğer fiziksel özellikleri incelenerek, hangi yazının daha eski olduğu tespit edilebilir. Kurşun kalemlerde yeni çizgi, eski çizgi üzerinde uzunlamasına bir kazıntı yapmaktadır. Dolma kalemlerde ise mürekkep, eski çizgiye doğru akma eğilimi göstermektedir.
• Kimyasal inceleme: Belge üzerindeki mürekkep, ince tabaka kromatografisi gibi kimyasal yöntemlerle analiz edilerek, mürekkep türü ve yaşı belirlenebilir. Örneğin, kurşun kalem mürekkebi, dolma kalem mürekkebine göre daha hızlı bozulur. Bu nedenle, kurşun kalemle yazılan bir yazının yaşı, dolma kalemle yazılan bir yazının yaşından daha az olabilir.
• Fiziksel inceleme: Belge üzerindeki yazılar, ışık mikroskobu veya elektron mikroskobu gibi fiziksel yöntemlerle incelenerek, yazının mürekkep yapısı, yazım şekli ve diğer özellikleri tespit edilebilir. Bu bilgiler, yazının yaşını belirlemeye yardımcı olabilir.

Yazı yaşı tespiti, belge incelemesinin uzmanlık gerektiren bir alanıdır. Bu incelemeyi yapabilmek için, adli belge incelemesi alanında eğitim almış ve deneyimli bir uzmana ihtiyaç vardır. Türkiye’de ve Dünya da yazı yaşı tespiti ile ilgili kesin sonuç veren bir çalışma bulunmamaktadır. Ancak inceleme konusu belgeye göre belli başlı bazı tespitler yapılabilmektedir.

Yazı yaşı tespiti ile ilgili bazı örnekler şunlardır:

• Bir belgenin, tarihi belirtilmeden sahte olup olmadığının belirlenmesinde, yazı yaşı tespiti yardımcı olabilir.
• Bir belgenin, tarihiyle ilgili bir şüphenin giderilmesinde, yazı yaşı tespiti yardımcı olabilir.
• Bir belgenin, üzerinde yapılan eklemelerin veya değişikliklerin tarihiyle ilgili bir bilginin belirlenmesinde, yazı yaşı tespiti yardımcı olabilir.